Symptomen HIV en AIDS
- door Dr. H.S. Hermanides
- Bijgewerkt op 04 oktober 2023
De eerste symptomen van een HIV-infectie kunnen heel verschillend zijn. De meeste mensen die met HIV besmet raken, krijgen binnen twee tot vier weken griepachtige symptomen. Dit griepachtige ziektebeeld wordt een acute HIV-infectie genoemd. Een acute HIV-infectie is de eerste fase van de infectie. Deze eerste fase duurt totdat het lichaam antistoffen tegen het virus heeft ontwikkeld.
Symptomen HIV-besmetting
De meest voorkomende symptomen van de eerste fase van een HIV-infectie zijn:
- Huiduitslag
- Koorts
- Keelpijn
- Hoofdpijn
Daarnaast zijn er ook andere HIV symptomen mogelijk, zoals:
- Vermoeidheid
- Gezwollen of vergrote lymfeklieren
- Zweren in de mond of geslachtsorganen
- Spierpijn
- Gewrichtspijnen
- Misselijkheid en braken
- Nachtzweten
De symptomen van een acute HIV-infectie duren meestal een tot twee weken. Herken je bepaalde symptomen? Koop dan een HIV-sneltest en/of bezoek een arts om erachter te komen of er sprake is van een HIV-infectie.
Behandeling HIV
Niet iedereen die besmet is met HIV bereikt stadium 3 (AIDS). HIV kan worden bestreden met geneesmiddelen, die antiretrovirale therapie worden genoemd. Deze geneesmiddelcombinatie wordt ook antiretrovirale combinatietherapie (cART) of zeer actieve antiretrovirale therapie (HAART) genoemd. Dit type therapie kan de vermenigvuldiging van het virus voorkomen. Hoewel het gewoonlijk de progressie van HIV kan stoppen en de kwaliteit van leven kan verbeteren, is de behandeling het meest effectief als deze vroeg wordt gestart. Daarnaast voorkom je met het vroeg herkennen en behandelen van HIV, de overdracht van het virus naar andere personen.
Hoe ontstaat AIDS?
Nadat de eerste symptomen zijn verdwenen kan HIV in het lichaam aanwezig zijn zonder dat het klachten geeft. Gedurende deze periode kan het virus worden overgedragen aan anderen en kan het lichaam verzwakt raken. Dit kan uiteindelijk leiden tot AIDS.
Verzwakking van het afweersysteem gebeurt doordat HIV zich vermenigvuldigt in specifieke afweercellen (CD4 positieve T-cellen, ook wel CD4-cellen genoemd). Naarmate de HIV-infectie vordert, worden CD4-cellen aangevallen en vernietigd, wat het lichaam kwetsbaar maakt voor infecties van buitenaf. Zodra dit gebeurt, is er sprake van het Acquired Immuun Deficiency Syndrome (AIDS). Dit staat bekend als niveau 3, het laatste stadium van de ziekte. De tijd van het oplopen van een HIV-infectie en de ontwikkeling van AIDS varieert van enkele maanden tot wel 10 jaar, of zelfs langer.
Wat zijn de symptomen van AIDS?
Het Acquired Immuun Deficiency Syndrome (AIDS) kenmerkt zich door een ernstig beschadigd immuunsysteem, wat een persoon kwetsbaar maakt voor (opportunistische) infecties. Vele verschillende klachten kunnen met deze infecties gepaard gaan, zoals:
- Misselijkheid
- Overgeven
- Aanhoudende diarree
- Chronische vermoeidheid
- Ongewild gewichtsverlies
- Hoest en kortademigheid
- Terugkerende koorts, koude rillingen en nachtzweten
- Huiduitslag, zweren of laesies in de mond of neus, op de geslachtsorganen of onder de huid
- Zwelling van de lymfeklieren in de oksel, liezen of nek
- Geheugenverlies, verwardheid of neurologische aandoeningen
Hoe voorkom je dat je met HIV besmet raakt?
De meest effectieve manier om een HIV-infectie te voorkomen, is om altijd condooms te gebruiken tijdens vaginale, anale en orale seks. Bij correct gebruik werkt een condoom als een barrière. Dit voorkomt het mengen van lichaamsvloeistoffen van iemand met een HIV-infectie. Daarnaast mogen naalden, spuiten of andere injectieapparaten voor drugsgebruik niet worden gedeeld.
Hoewel mannen en vrouwen over algemeen vergelijkbare symptomen hebben, zijn er enkele symptomen die alleen vrouwen of mannen treffen.
HIV-symptomen bij mannen
HIV kan leiden tot hypogonadisme of een verminderde productie van geslachtshormonen bij beide geslachten. De effecten van hypogonadisme bij mannen kunnen mogelijk zorgen voor erectiestoornissen en libido verlies. Daarnaast kan het HIV-virus zorgen voor zweren op de penis.
HIV-symptomen bij vrouwen
Vrouwen kunnen veranderingen in de menstruele cyclus ervaren. Een vrouw kan gemakkelijker of heviger vloeien, de menstruatie kan periodes uitblijven, of er kan ernstige PMS optreden. Stress of andere seksueel overdraagbare aandoeningen die veel voorkomen bij HIV kunnen ook deze klachten veroorzaken. Een andere lichamelijke klacht die bij vrouwen met een HIV-infectie kan optreden is een vaginale schimmelinfectie. Gisten zijn microscopisch kleine schimmels die van nature in de vagina leven. Als een vrouw is geïnfecteerd met HIV, kunnen de schimmels oncontroleerbaar worden en meerdere keren per jaar vaginale schimmelinfecties veroorzaken. Soms zijn ze het eerste teken dat het lichaam is geïnfecteerd met het HIV-virus. Een schimmelinfectie kan men herkennen aan de volgende symptomen:
- Veranderde afscheiding; wit en/of vlokkerig
- Branden, jeuk of pijn van de vagina
Ze behoren tot de tekenen van een pelvic inflammatory disease (PID). Dit is de verzamelnaam voor een infectie van de baarmoeder, eierstokken en/of eileiders. Voor sommige vrouwen is het een van de eerste tekenen van een HIV-infectie of een soa. Daarnaast kan een vrouw ook symptomen zoals koorts, pijn tijdens de seks of pijn in de onderbuik ervaren.